vrijdag 23 december 2011

Niemand hier....niemand daar

"Niemand hier" en "Niemand daar", zijn titels van twee van Tony Parsons's boeken. De boeken bevatten dialogen over "Dat wat niet verwoord kan worden".

Tony Parsons is een olijke Engelsman die met veel humor en pretoogjes zijn simpele en radicale boodschap brengt. Ik heb hem een paar maal mogen ontmoeten. In Amsterdam, tijdens twee verschillende satsang weekenden en tijdens een 5-daagse retraite ergens in Brabant.

Tony schijnt zelf, lang geleden, tijdens een wandeling door het park een verbazingwekkende en onomkeerbare bevrijding te hebben doorgemaakt.

Veel mensen die deze boodschap horen of lezen haken gelijk af. Wie wil nou horen dat hij of zij eigenlijk niet bestaat. Voor mij was het daarentegen bijna een instant thuiskomen, om dat woord maar eens te gebruiken. (Laat mijn man dit maar niet lezen want hij heeft een hekel aan dit woord.) Maar het bevestigde voor mij exact wat ik eigenlijk altijd al dacht en wist.

Al die jaren, hard werken in groepen en therapie, wat een tijd- en geldverspilling eigenlijk. Maar goed, het hield me van de straat. Of beter gezegd, het haalde me uit huis.

En natuurlijk had het ook niet anders kunnen of hoeven zijn. Want wie bepaalt er nou eigenlijk zelf wat hij of zij wel of niet doet?

Ik kan me een bepaalde gelegenheid nog herinneren, zo'n 10 jaar geleden, waarbij iemand aan mij vroeg: "What is it you want, what are you looking for?"
Ik antwoordde: "Just a sense of self. I am looking for a sense of self".
Hij reageerde toen met de woorden: "Aahh, you just wait, you just watch and wait".

Ik kan je wel vertellen dat ik dat destijds een erg frustrerend antwoord vond. En nog steeds eigenlijk. Als ik er aan terug denk, vraag ik me af waarom hij niet gewoon zei: There is no self. The only true self is no self. At least no separate self. There is only One, no-thing, appearing as everything. And you are That. So you just dance and sing or whatever it is you want to do, but just stop looking!".

Maar dat zei hij niet en daar zal hij ongetwijfeld zijn redenen voor hebben gehad. Of niet natuurlijk, dat kan ook.

Een vriendin vroeg me naar aanleiding van deze kwestie of ik dat op dat moment wel had willen of kunnen horen. En mijn antwoord was iets dergelijks als: "Ja, natuurlijk, dan was het gelijk klaar geweest!"

Maar het heeft natuurlijk geen enkele zin om daar nu wat voor gedachten of ideeën dan ook over te hebben. It's no use crying over spilled milk or so called lost time for that matter.

Niemand hier, niemand daar wil zeggen dat wij als op zichzelf staand persoon niet bestaan. Hoewel we in de dagelijkse realiteit voornamelijk (dis)functioneren van uit onze persoonlijkheid of ego zijn deze nergens te vinden als vast gegeven in tijd en ruimte. (Daarbuiten natuurlijk helemaal niet.)

En dat is interessant, want als dat waar is: Wie en waar is dan die vermeende persoon, die "ik", die zich alle gedachten, gevoelens, emoties, ervaringen en ook het lichaam toe-eigent?

"Who is in?", is een bekende Zen koan die duidelijk en snel door alle lagen van onze persoonlijkheid heen kan breken. Als het pellen van een ui kan je door alles te benoemen van wie of wat jij denkt te zijn, ontdekken dat er in het centrum, in essentie, niks en niemand te vinden is.

Neti Neti, een beroemde uitspraak uit de Upanishads dat "Niet dit... Niet dat" betekent, sluit hier mooi op aan. Als je ziet wat je allemaal niet bent, wat blijft er dan nog over?

Tat Tvam Asi!
You are That!
Jij bent Dat!